Τα Κονάκια είναι ένας γραφικός οικισμός στην Ανατολική Μάνη, στο νομό Λακωνίας, που μαζί με την Πιλάλα αποτελούν Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Γυθείου. Είναι γνωστά για τα παλαιά πέτρινα σπίτια τους, τα οποία διατηρούν αναλλοίωτη την παραδοσιακή μανιάτικη αρχιτεκτονική. Ο οικισμός βρίσκεται σε υψόμετρο 200 μέτρων και προσφέρει μια αυθεντική εικόνα της περιοχής.
Στα Κονάκια θα βρείτε αρκετά αξιοθέατα που μαρτυρούν την πλούσια ιστορία και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπου:
Μονή του Αγίου Γεωργίου: Μόλις 200 μέτρα από το χωριό, βρίσκεται η ιστορική Μονή του Αγίου Γεωργίου, που χρονολογείται από τον 12ο αιώνα. Ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου εντυπωσιάζει με το καμπαναριό του, ενώ στο εσωτερικό του κρύβει τοιχογραφίες λαϊκής τέχνης του 18ου αιώνα. Πίσω από αυτές, έχουν αποκαλυφθεί ακόμα παλαιότερες τοιχογραφίες που χρονολογούνται στον 11ο αιώνα. Τα κελιά της Μονής είναι διώροφα κτίσματα, τα οποία βρίσκονται σε άμεση επαφή με τον μικρό της περίβολο.
Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου: Ένας αξιόλογος ναός με τοιχογραφίες του 20ου αιώνα. Φέρει ένα εντυπωσιακό πέτρινο δάπεδο του 17ου αιώνα, ενώ στο εσωτερικό του φυλάσσεται μια πλούσια συλλογή από βυζαντινές ξυλόγλυπτες εικόνες, καθώς και παλαιά άμφια και σκεύη, τα οποία είναι επισκέψιμα.
Πύργοι και Παραδοσιακά Κτίσματα: Στο χωριό δεσπόζουν οι χαρακτηριστικοί πύργοι της Μάνης, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν:
- Οι Πύργοι των οικογενειών Πετράκου (μη κατοικήσιμος).
- Ο Πύργος της οικογένειας Κοντάκου.
- Το κτίριο Ξανθάκου, ένα ανωκάτωγο κτίσμα σε σχήμα Γ, που χρονολογείται στις αρχές του 19ου αιώνα και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της τοπικής αρχιτεκτονικής.
Τα Κονάκια προσφέρουν μια μοναδική ευκαιρία να βιώσετε την αυθεντική ατμόσφαιρα της Μάνης, εξερευνώντας τα ιστορικά της μνημεία και την παραδοσιακή της ομορφιά.
Πιλάλα Μάνης: Ένας Πυργοχώριος Οικισμός στην Ανατολική Μάνη
Η Πιλάλα είναι ένας ιστορικός οικισμός στην Ανατολική Μάνη, στο νομό Λακωνίας, ο οποίος αποτελεί μέρος του Δημοτικού Διαμερίσματος Κονακίων του Δήμου Γυθείου (πλέον, Δήμου Ανατολικής Μάνης). Χαρακτηρίζεται από την τυπική μανιάτικη αρχιτεκτονική με τα παλαιά πέτρινα σπίτια και τους επιβλητικούς πύργους. Βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 217 μέτρων.
Ιστορία και Αξιοθέατα
Η Πιλάλα, όπως και οι γύρω οικισμοί της Μάνης, έχει βαθιά ριζωμένη ιστορία που αντικατοπτρίζεται στα κτίσματά της.
Πύργος Χατζάκου: Ένα από τα πιο σημαντικά και χαρακτηριστικά αξιοθέατα της Πιλάλας είναι ο Πύργος της οικογένειας Χατζάκου. Αυτή η εντυπωσιακή πυργοκατοικία έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο και χρονολογείται από το 1776, όπως αναγράφεται στο υπέρθυρο της πόρτας εισόδου στο ισόγειο. Αποτελεί εξαιρετικό δείγμα της μανιάτικης αμυντικής αρχιτεκτονικής, καθώς προϋπήρχε της Επανάστασης του 1821 και ενσωματώνει λειτουργίες άμυνας. Ο τριώροφος πύργος περιβάλλεται από ψηλό αμυντικό μαντρότοιχο και διαθέτει τοξωτά ανοίγματα και πολεμίστρες.
Θρησκευτικά Μνημεία: Κοντά στην Πιλάλα, βρίσκεται και η Μονή του Αγίου Γεωργίου (12ος αι.) με τον Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος έχει εντυπωσιακό καμπαναριό και τοιχογραφίες λαϊκής τέχνης του 18ου αιώνα, κάτω από τις οποίες υπάρχουν παλαιότερες τοιχογραφίες του 11ου αιώνα. Τα κελιά της Μονής είναι διώροφα κτίσματα σε επαφή με το μικρό περίβολό της.
Η Πιλάλα, αν και μικρός οικισμός, προσφέρει μια αυθεντική εμπειρία της μανιάτικης παράδοσης και αρχιτεκτονικής, ιδανική για όσους αναζητούν την ηρεμία και την ιστορία στην καρδιά της Μάνης.
Πηγή: Ιω. Πατσουράκου, Πραγματεία περί του αρχαίου Γυθείου σ. 11, Κ. Καντή, Εκλογαί από τα Λακωνικά του Παυσ. Αθ. 1952 σ. 23 σημ.
Βλ. Ελένην Μπελιά, Λακωνικά 2 (1965) σ. 76.
