Αρεόπολη: Η Δισυπόστατη Εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους και της Παναγίτσας

 Η δισυπόστατη εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους και της Παναγίτσας στην πλατεία Μοίραρχου Παναγιώτη Νιαρχάκου στην Αρεόπολη είναι ένα πραγματικά αξιόλογο θρησκευτικό μνημείο.

Εκτός από τις υπέροχες τοιχογραφίες του 1869 και το εντυπωσιακό βαθμιδωτό καμπαναριό με λιθανάγλυφα που αναφέρατε, άλλες πληροφορίες που μπορεί να σας ενδιαφέρουν είναι:

• Χαρακτήρας: Πρόκειται για έναν δίκλιτο ναό, δηλαδή έχει δύο κλίτη, αφιερωμένα το ένα στον Άγιο Χαράλαμπο και το άλλο στην Παναγίτσα (ή Αγία Θεοδώρα, σύμφωνα με κάποιες πηγές για παρόμοιους ναούς).
• Ιστορία: Η ύπαρξη δισυπόστατων ναών είναι χαρακτηριστικό της περιοχής της Μάνης και μαρτυρά την πλούσια βυζαντινή και μεταβυζαντινή παράδοση.
• Τοποθεσία: Βρίσκεται σε κεντρικό σημείο της Αρεόπολης, στην πλατεία, γεγονός που την καθιστά εύκολα προσβάσιμη και σημαντικό σημείο αναφοράς για την πόλη.
• Πολιτιστική σημασία: Η εκκλησία αποτελεί μέρος της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Αρεόπολης, μιας πόλης με μεγάλη ιστορική σημασία, ειδικά κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821.

Αν βρεθείτε στην Αρεόπολη, αξίζει σίγουρα να την επισκεφτείτε για να θαυμάσετε από κοντά την αρχιτεκτονική της και τις αγιογραφίες της!

Ιστορική Αναφορά:

• Δισυπόστατοι Ναοί: Η ύπαρξη δισυπόστατων ναών, δηλαδή εκκλησιών με δύο κλίτη αφιερωμένα σε διαφορετικούς αγίους, είναι ένα χαρακτηριστικό της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής της Μάνης. Αυτό συχνά οφείλεται στην εξέλιξη του αρχικού κτίσματος, όπου μπορεί να προστέθηκε ένα δεύτερο κλίτος σε μεταγενέστερη περίοδο, ή στην επιθυμία να τιμηθούν δύο σημαντικοί άγιοι. Στην περίπτωση της συγκεκριμένης εκκλησίας, οι τοιχογραφίες του 1869 υποδηλώνουν μια σημαντική ανακαίνιση ή αγιογράφηση εκείνη την περίοδο.
• Παλαιότερος Ναός: Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, ο Ι.Ν. Αγίου Χαραλάμπους στην Αρεόπολη βρίσκεται στη θέση παλαιότερου ναού, του 18ου ή των αρχών του 19ου αιώνα, ο οποίος κατεδαφίστηκε. Αυτό υποδηλώνει μια συνεχή παρουσία θρησκευτικής λατρείας στον συγκεκριμένο χώρο.
• Σύνδεση με την Αρεόπολη: Η εκκλησία βρίσκεται στην πλατεία Μοίραρχου Παναγιώτη Νιαρχάκου, σε ένα κεντρικό σημείο της Αρεόπολης. Η Αρεόπολη, γνωστή και ως Τσίμοβα παλαιότερα, είναι ιστορικά σημαντική, καθώς αποτελεί το μέρος όπου ξεκίνησε η Ελληνική Επανάσταση του 1821 στη Μάνη, με την ορκωμοσία των Μανιατών στην πλατεία των Ταξιαρχών στις 17 Μαρτίου. Αν και ο Άγιος Χαράλαμπος και η Παναγίτσα δεν συνδέονται άμεσα με την ορκωμοσία του ’21 (αυτή έγινε στους Ταξιάρχες), η παρουσία της εκκλησίας σε τόσο κεντρικό σημείο την καθιστά μέρος του ιστορικού ιστού της πόλης.

Θρύλοι / Παραδόσεις:

Ενώ για την συγκεκριμένη δισυπόστατη εκκλησία δεν υπάρχουν ευρέως καταγεγραμμένοι συγκεκριμένοι θρύλοι ή παραδόσεις με τον τρόπο που υπάρχουν για αρχαία μνημεία ή κάστρα, η ευρύτερη περιοχή της Μάνης είναι γεμάτη με πλούσια λαογραφία, μύθους και παραδόσεις που αφορούν:

• Ταξιάρχες: Οι Ταξιάρχες (αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ) είναι ιδιαίτερα σημαντικοί στη Μάνη, καθώς θεωρούνται οι προστάτες της. Πολλοί ναοί είναι αφιερωμένοι σε αυτούς, και συχνά συνδέονται με θρύλους για την προστασία των Μανιατών από εισβολείς.
• Προστασία από Επιδημίες: Ο Άγιος Χαράλαμπος τιμάται ως προστάτης από τις λοιμικές ασθένειες. Ίσως η επιλογή της αφιέρωσης σε αυτόν τον άγιο να συνδέεται με κάποιες επιδημίες που έπληξαν την περιοχή στο παρελθόν.

Εικόνες της Παναγίας: Η Παναγία τιμάται βαθύτατα σε όλη την Ελλάδα και ειδικά στη Μάνη, με πολλές θαυματουργές εικόνες και παραδόσεις που συνδέονται με την προστασία και τη βοήθεια των πιστών.