Στην καρδιά της Ανατολικής Μάνης, στέκει αγέρωχο και επιβλητικό, το Κάστρο της Κολοκυνθίας, γνωστό και ως κάστρο των Λουκαδίκων ή Castro di Cholochitia. Αυτό το μικρό, αλλά στρατηγικά σημαντικό φρούριο, είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό ιστορικό μνημείο – είναι ένας φάρος της αντοχής και της ιστορίας της Μάνης.
Γεωγραφική Θέση και η Θέα που Κλέβει την Ανάσα
Το κάστρο της Κολοκυνθίας βρίσκεται σκαρφαλωμένο πάνω σε τρίδυμους λοφίσκους, σε μια περίοπτη θέση και σε υψόμετρο 325 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Η απόσταση από το λιμάνι του Κότρωνα και την παραλιακή πόλη της αρχαίας Τευθρώνης είναι μόλις τρία χιλιόμετρα, καθιστώντας το εύκολα προσβάσιμο, αλλά ταυτόχρονα απρόσβλητο.
Όταν βρεθείτε στην κορυφή του, η αίσθηση είναι απερίγραπτη. Η θέα εκτείνεται σαν από «αετός», αγκαλιάζοντας την απεραντοσύνη της θάλασσας. Στο βάθος του ορίζοντα, μπορεί κανείς να διακρίνει τα Κύθηρα, ενώ πιο κοντά απλώνονται τα γραφικά χωριά του κόλπου της Κολοκυθιάς και της Τευθρώνης. Δεν είναι τυχαίο που κάποιοι περιηγητές το χαρακτηρίζουν «κάστρο του αέρος». Είναι ψηλόκορμο κι ανάερο, εκτεθειμένο στους ανέμους, τους κεραυνούς και τις μπόρες, όμως παραμένει αλύγιστο, όμορφο και δυνατό. Η βορειοανατολική του πλευρά είναι απόκρημνη και δυσπρόσιτη, ενώ και οι υπόλοιπες πλευρές του είναι απροσπέλαστες, προσφέροντας στους κατοίκους του, ανά τους αιώνες, μια φυσική άμυνα απέναντι σε κάθε επιδρομέα.
Η Κατοίκηση και η Ιστορική Διαδρομή του Κάστρου της Κολοκυνθίας
Το Κάστρο της Κολοκυνθίας υπήρξε η ακρόπολη της αρχαίας Τευθρώνης, μια περιοχή που έσφυζε από ζωή και δύναμη σε όλες τις χρονικές περιόδους. Ακόμα και σε χαλεπούς καιρούς, ορθωνόταν απέναντι στους εχθρούς, χάρη στη γενναιότητα των μαχητών του, παραμένοντας άπαρτο, απάτητο και ελεύθερο.
Το κάστρο είναι δομημένο στον νότιο από τους τρεις λοφίσκους. Εδώ συναντάμε ευδιάκριτα ίχνη κτισμάτων και οχυρωματικών απομειναριών από την αρχαία εποχή, τη βυζαντινή, τη μεταβυζαντινή και την περίοδο της Φραγκοκρατίας. Η στρατηγική του θέση και η μορφολογία του εδάφους το καθιστούσαν ιδανικό τόπο κατοίκησης σε όλες τις εποχές. Στην αρχαία εποχή, ο οικισμός ταυτίστηκε πλήρως με την πόλη της Τευθρώνης, η οποία ήταν μία από τις σημαντικότερες πόλεις του Κοινού των Ελευθερολακώνων.
Η Ταινάρια χερσόνησος ήταν ικανοποιητικά κατοικημένη και κατά τους βυζαντινούς χρόνους, αλλά και κατά τη φραγκική περίοδο. Τα σημαντικότερα κέντρα της Bassa Maina ήταν το κάστρο της Μαΐνης στη νοτιοδυτική ακτή και, φυσικά, το Κάστρο της Κολοκυνθίας στη βορειοανατολική. Η σημασία και η στρατηγική θέση του Castro di Cholochitia ήταν εξαιρετικά μεγάλη.
Το κάστρο δέσποζε όλων των οικισμών της αρχαίας Τευθρώνης, γι’ αυτό και η λέξη Cholochitia (Κολοκυνθία) ακολουθούσε πάντα την ονομασία των χωριών της. Ενετικά έγγραφα και άλλα ιστορικά κείμενα καταγράφουν αυτή την πρακτική, αναφέροντας χωριά όπως: Driali di Cholochitia, Gorgiciopulo di Cholochitia, Gognia di Cholochitia, Vatas di Cholochitia, Pagia di Cholochitia, Scurca di Cholochitia, Haitofoglia di Cholochitia, Acholia di Cholochitia, Gnifi di Cholochitia, Viglistico di Cholochitia. Αυτό υπογραμμίζει την κεντρική του θέση και την επιρροή του στην ευρύτερη περιοχή.
Το Κάστρο της Κολοκυνθίας δεν είναι απλά ένα ερείπιο. Είναι μια ζωντανή μαρτυρία αιώνων ιστορίας, αντοχής και στρατηγικής σημασίας. Μια επίσκεψη σε αυτό το μοναδικό σημείο προσφέρει μια συναρπαστική αναδρομή στο παρελθόν και μια εκπληκτική θέα που θα σας μείνει αξέχαστη.
Πηγή: Ιωάννης Λεκάκος ” Η Μάνη”
