Η ελληνική επανάσταση του 1821 είναι γεμάτη πράξεις απαράμιλλου ηρωισμού και αυτοθυσίας, που καθόρισαν την πορεία του έθνους μας προς την ελευθερία. Ωστόσο, κάποιες από αυτές τις κορυφαίες στιγμές, παρά τη σπουδαιότητά τους, παραμένουν στη σκιά, αδίκως ξεχασμένες από την επίσημη ιστορία και την εκπαιδευτική διαδικασία. Μία από αυτές είναι αναμφίβολα ο ανεπανάληπτος ηρωισμός των Μανιατισσών Δρεπανοφόρων στη Μάχη του Διρού τον Ιούνιο του 1826, καθώς και οι εξίσου σημαντικές μάχες της Βέργας (Ιούνιος 1826) και του Πολυάραβου (Αύγουστος 1826).
Ενώ η ιστορία συχνά επικεντρώνεται σε γνωστές μάχες και πρόσωπα, η Μάνη, ένα από τα πιο σκληροτράχηλα και αδούλωτα μέρη της Ελλάδας, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση. Οι Μανιάτες και οι Μανιάτισσες, με το άσβεστο πνεύμα ανεξαρτησίας τους, αποτέλεσαν έναν διαρκή εφιάλτη για τους Οθωμανούς.
Ιούνιος 1826: Η Δράση των Δρεπανοφόρων και η Απόκρουση στη Βέργα
Τον Ιούνιο του 1826, ο Ιμπραήμ Πασάς, με έναν τεράστιο και καλά εξοπλισμένο στρατό, αποφάσισε να εισβάλει στη Μάνη, με σκοπό να την υποτάξει. Πίστευε ότι η αριθμητική του υπεροχή θα του εξασφάλιζε μια εύκολη νίκη. Αντιμετώπισε όμως το ανυπότακτο φρόνημα των Μανιατών και κυρίως των Μανιατισσών.
Στη Μάχη του Διρού, οι γυναίκες της Μάνης δεν στάθηκαν απλές παρατηρήτριες. Ενώ οι άνδρες πολεμούσαν στην πρώτη γραμμή, εκείνες, οπλισμένες με δρεπάνια, πέτρες, ακόμα και οικιακά σκεύη, έτρεξαν να υπερασπιστούν τα σπίτια, τα παιδιά και την τιμή τους. Με απαράμιλλο θάρρος, χωρίς κανένα φόβο, αντιμετώπισαν τον πολυάριθμο εχθρό, προκαλώντας του βαριές απώλειες και αναγκάζοντάς τον σε άτακτη φυγή. Η εικόνα των Μανιατισσών Δρεπανοφόρων, που υπερασπίζονται με νύχια και με δόντια την πατρίδα τους, αποτελεί ένα σύμβολο αντίστασης και αυτοθυσίας που πρέπει να εμπνέει κάθε Έλληνα.
Παράλληλα, στην περιοχή της Βέργας, οι Μανιάτες, σε συνδυασμό με τις δυνάμεις του Ιμπραήμ που απωθήθηκαν από τον Διρό, κατάφεραν να αποκρούσουν για άλλη μια φορά τον τουρκοαιγυπτιακό στρατό, δείχνοντας την αποφασιστικότητα της περιοχής να μην υποκύψει.
Αύγουστος 1826: Η Νίκη του Πολυάραβου
Λίγο αργότερα, τον Αύγουστο του 1826, η Μάνη έγινε ξανά πεδίο μάχης, αυτή τη φορά στον Πολυάραβο. Ο τουρκοαιγυπτιακός στρατός του Ιμπραήμ Πασά, παρά τις προηγούμενες αποτυχίες του, προσπάθησε και πάλι να εισβάλει. Και πάλι, οι Μανιάτες, με την αμέριστη συμπαράσταση και ενεργό συμμετοχή των γυναικών, απέκρουσαν τις δυνάμεις του Ιμπραήμ, αποδεικνύοντας ότι η Μάνη ήταν ένα φρούριο άπαρτο για τον κατακτητή. Αυτές οι συνεχείς νίκες ήταν κομβικές για την επιβίωση της Επανάστασης στην Πελοπόννησο.
Γιατί Αυτές οι Μάχες Παραμένουν στην Αφάνεια;
Είναι απορίας άξιον γιατί αυτές οι κορυφαίες στιγμές της ελληνικής επανάστασης, που καταδεικνύουν το μεγαλείο του ελληνικού πνεύματος και τον καθοριστικό ρόλο των γυναικών στον Αγώνα, δεν έχουν τύχει της αναγνώρισης που τους αξίζει:
- Δεν διδάσκονται επαρκώς στα σχολεία: Η νέα γενιά στερείται την ευκαιρία να μάθει για αυτές τις ηρωικές πράξεις και να εμπνευστεί από αυτές.
- Δεν γίνεται αναφορά σε επίσημες εκδηλώσεις: Οι μάχες αυτές παραμένουν έξω από τον κύκλο των εθνικών εορτασμών και επετείων.
- Δεν τυγχάνουν προβολής από την πολιτεία: Η απουσία κρατικής μέριμνας για την προβολή και ανάδειξή τους είναι εμφανής.
Ένα Αίτημα για Δικαίωση και Αναγνώριση
Είναι καιρός να αποδοθεί δικαιοσύνη σε αυτές τις λαμπρές σελίδες της ιστορίας μας. Αιτούμαστε από την πολιτεία, το Υπουργείο Παιδείας, και κάθε αρμόδιο φορέα:
- Την ενσωμάτωση της Μάχης του Διρού, της Βέργας και του Πολυάραβου στην ύλη των σχολικών βιβλίων: Να μάθουν οι μαθητές μας για τον ηρωισμό των Μανιατισσών Δρεπανοφόρων και τη συμβολή τους στην Επανάσταση.
- Την καθιέρωση επίσημων εκδηλώσεων μνήμης: Να τιμηθούν οι ήρωες και οι ηρωίδες των μαχών αυτών με την αρμόζουσα επισημότητα.
- Την προβολή αυτών των γεγονότων μέσα από ντοκιμαντέρ, εκθέσεις και άλλες πολιτιστικές δράσεις: Να αναδειχθεί η ιστορική τους σημασία στο ευρύ κοινό.
Ας μην επιτρέψουμε η λήθη να καλύψει τις θυσίες και τον ηρωισμό εκείνων που πολέμησαν για την ελευθερία μας. Ας φωτίσουμε ξανά αυτές τις λαμπρές σελίδες της ιστορίας μας, ώστε να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης και εθνικής υπερηφάνειας για τις γενιές που έρχονται. Είναι το λιγότερο που οφείλουμε στην ιστορία μας και στους προγόνους μας.
