Βούλα Δαμιανάκου: Η Μανιάτισσα Ψυχή που Έγινε Σύμβολο Αντίστασης και Πολιτισμού

Σε μια εποχή που οι φωνές της αντίστασης και της πνευματικής ανεξαρτησίας σπανίζουν, η Βούλα Δαμιανάκου παραμένει ένα λαμπρό παράδειγμα. Μια Μανιάτισσα στην καταγωγή, μια αφοσιωμένη συγγραφέας, ποιήτρια και μεταφράστρια, αλλά πάνω απ’ όλα, μια αγωνίστρια της ζωής και της ελευθερίας. Η ιστορία της δεν είναι απλώς μια βιογραφία, αλλά ένα ζωντανό μάθημα θάρρους, ακεραιότητας και ακλόνητης προσήλωσης στις αξίες.

Από τη Λακωνία στην Εθνική Αντίσταση: Μια Ζωή Αφιερωμένη στον Αγώνα

Γεννημένη στην Πάνιτσα Λακωνίας (τη σημερινή Μυρσίνη Γυθείου), η Βούλα Δαμιανάκου έφερε μέσα της το ανυπότακτο πνεύμα της Μάνης. Η συμμετοχή της στην Εθνική Αντίσταση την καθιέρωσε ως μια εμβληματική μορφή, μια γυναίκα που δεν δίστασε να αντισταθεί σε κάθε μορφή καταπίεσης.

Η ζωή της συνδέθηκε άρρηκτα με τον σπουδαίο πνευματικό άνδρα Βασίλη Ρώτα. Ως σύντροφοι από το 1950 έως τον θάνατό του το 1977, δεν μοιράστηκαν μόνο τη ζωή τους, αλλά και ένα κολοσσιαίο μεταφραστικό έργο. Μαζί, μετέφρασαν ολόκληρο το έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ – ένα επίτευγμα που άνοιξε νέους δρόμους για το ελληνικό θέατρο και τη λογοτεχνία. Το έργο τους δεν περιορίστηκε εκεί. Μετέφρασαν επίσης έργα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι και άλλων σημαντικών συγγραφέων, εμπλουτίζοντας την ελληνική πνευματική ζωή.

Με τον εκδότη της “Αδούλωτης Μάνης¨Γ.Π.Δημακόγιαννη.Φωτό: Οι Μανιάτες είναι Παντού

Η Υπόθεση Οτσαλάν: Όταν η Ανθρωπιά Συγκρούστηκε με την Πολιτική

Ίσως το πιο γνωστό επεισόδιο που αναδεικνύει την αταλάντευτη στάση της Βούλας Δαμιανάκου είναι η υπόθεση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν το 1999. Όταν ο διωκόμενος Κούρδος ηγέτης ζήτησε καταφύγιο, η Βούλα Δαμιανάκου τον φιλοξένησε στο σπίτι της στη Νέα Μάκρη, αψηφώντας τις πολιτικές συνέπειες. Για την πράξη της αυτή, που εκφράζει την υπέρτατη μορφή ανθρωπιάς, οδηγήθηκε σε δίκη μαζί με την κόρη της. Η ίδια κατέγραψε αυτή την εμπειρία στο συγκλονιστικό βιβλίο της “Ο Οτσαλάν στο σπίτι μου”, ένα ντοκουμέντο που μαρτυρά την πίστη της στα ανθρώπινα δικαιώματα, πάνω από κάθε πολιτική σκοπιμότητα.

Μια Ασυμβίβαστη Ψυχή: Αρνήσεις και Παραιτήσεις που Διδάσκουν

Η Βούλα Δαμιανάκου δεν ήταν μόνο μια δημιουργός, αλλά και μια γυναίκα με ακέραιο χαρακτήρα. Αρνήθηκε να δεχτεί σύνταξη συγγραφέα που είχε θεσπιστεί από τη χούντα, θεωρώντας το προσβολή στα ιδανικά της ελευθερίας. Το 2011, σε ηλικία 91 ετών, παραιτήθηκε από μέλος της ΑΕΠΙ (ως κληρονόμος του έργου του Ρώτα) επειδή η εταιρεία ζητούσε να εγγραφεί στο ΙΚΑ για να λάβει τα δικαιώματα. Για την ίδια, μια τέτοια απαίτηση ήταν “έσχατο κατάντημα” για μια αγωνίστρια της ελευθερίας.

Ένα Πλούσιο Λογοτεχνικό Αποτύπωμα

Πέρα από τις μεταφράσεις, η Βούλα Δαμιανάκου άφησε πίσω της ένα πλούσιο συγγραφικό έργο που περιλαμβάνει ποίηση, διηγήματα και μελέτες:

• “Μανιάτικα μοιρολόγια”: Εδώ αναδεικνύεται η βαθιά της σύνδεση με τις ρίζες της.
• “Από το ληστή του νόμου κάλλιο στο ληστή του δρόμου” και “Το κακό κρατάει από μεγάλο σπίτι…”: Τίτλοι που υποδηλώνουν την κριτική της ματιά στην κοινωνία.
• “Υπεύθυνη Δήλωση” και “Γράμμα σε νεκρό”: Συλλογές διηγημάτων που αποκαλύπτουν την αφηγηματική της δεινότητα.

Συνεργάστηκε επίσης με το περιοδικό “Λαϊκός Λόγος” του Βασίλη Ρώτα, γράφοντας με τα ψευδώνυμα Αλκυόνα, Αλκυών και Ειρήνη Πεζοπόρου, δείχνοντας την πολυσχιδή της προσωπικότητα.

Η Βούλα Δαμιανάκου έφυγε από τη ζωή το 2016, αφήνοντας πίσω της όχι μόνο ένα τεράστιο πνευματικό έργο, αλλά και μια ηθική κληρονομιά που εμπνέει. Η ζωή της είναι μια υπενθύμιση ότι η τέχνη, η λογοτεχνία και ο αγώνας για δικαιοσύνη μπορούν να είναι ένα και το αυτό. Ήταν μια γυναίκα που έζησε όπως πίστευε, χωρίς εκπτώσεις, μια πραγματική Μανιάτισσα ψυχή που έγινε σύμβολο.

Πηγή : Βικιπαιδεία-ΕΡΤ