Η Πλάτσα είναι ένας ημιορεινός οικισμός της Έξω Μάνης, χτισμένος σε υψόμετρο 362 μέτρων, προσφέροντας εκπληκτική θέα προς τον Μεσσηνιακό κόλπο. Το όνομά της, που σημαίνει “πλάτωμα”, υποδηλώνει τη γεωγραφική της θέση.
Ιστορία
Η Πλάτσα κατείχε σημαντική θέση στην ιστορία της Μάνης. Τα κυριότερα ιστορικά στοιχεία περιλαμβάνουν:
- Αρχαία Πέφνος: Η Πλάτσα θεωρείται το ορεινό τμήμα της αρχαίας πόλης Πέφνου.
- Κέντρο της Έξω Μάνης: Υπήρξε το ιστορικό κέντρο της Έξω ή Μεσσηνιακής ή Δυτικής Μάνης και ο μεγαλύτερος οικισμός της περιοχής, φτάνοντας τους 1.425 κατοίκους. Ήταν έδρα Δήμου (Δήμου Πέφνου, ιδρυθέντος το 1835) και Επισκοπής κατά την Τουρκοκρατία.
- Εμπορικό Κέντρο: Μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα, αποτελούσε σημαντικό εμπορικό κέντρο, συγκεντρώνοντας κατοίκους της ορεινής ζώνης για τις συναλλαγές τους.
- Στην περιοχή της Πλάτσας υπήρχε καπετανία (Ζυγού) με καπεταναίους από την οικογένεια Χρηστέα.
Σήμερα, ο πληθυσμός της είναι μειωμένος, αλλά η ιστορική της σημασία παραμένει εμφανής στην αρχιτεκτονική και τα μνημεία της.
Αξιοθέατα και Πολιτισμός
Η Πλάτσα διαθέτει αξιόλογα ιστορικά και πολιτιστικά σημεία ενδιαφέροντος:
- Βυζαντινοί και Μεταβυζαντινοί Ναοί: Στην περιοχή είναι διάσπαρτοι πολλοί ναοί με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική και τοιχογραφίες. Ξεχωρίζουν:
- Άγιος Νικόλαος (Καμπινάρι): Τρίκλιτη βασιλική του 10ου αιώνα με τρούλο που προστέθηκε τον 14ο αιώνα και αξιόλογες τοιχογραφίες του 1332. Στο τέμπλο διατηρούνται γλυπτά μεσοβυζαντινών χρόνων.
- Κοίμηση της Θεοτόκου: Ναός στο κέντρο του χωριού.
- Άγιος Δημήτριος: Βυζαντινός τετρακιόνιος ναός του 11ου-12ου αιώνα με αξιόλογες τοιχογραφίες.
- Αγία Παρασκευή: Μικρός ναός του 15ου αιώνα με κεραμιδωτές διακοσμήσεις και αξιόλογες τοιχογραφίες.
- Άγιος Ιωάννης: Σπουδαίος Βυζαντινός οκταγωνικός ναός με μαρμάρινα ανάγλυφα υπέρθυρα.
- Μεταμόρφωση του Σωτήρος: Βυζαντινός ναός του 11ου αιώνα.
- Ανοιχτό Θέατρο Δυτικής Μάνης: Ένα σύγχρονο θέατρο 1.560 θέσεων, κατασκευασμένο με τοπικό πωρόλιθο, το οποίο φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις. Βρίσκεται ανάμεσα στην Πλάτσα και το Νομίτσι.
- Πλατεία: Η πλατεία του χωριού αποτελεί σημείο συνάντησης και κοινωνικής ζωής.
- Γήπεδο Πλάτσας: Για αθλητικές δραστηριότητες.
Λαογραφία
Η Μεσσηνιακή Μάνη γενικότερα έχει πλούσια λαογραφία, με παραδόσεις που συνδέονται με την ιστορία, την κοινωνική οργάνωση και τις ιδιαιτερότητες της περιοχής. Στην Πλάτσα, όπως και σε άλλα χωριά της Μάνης, διατηρούνται στοιχεία αυτής της παράδοσης:
- Αποκριάτικες εκδηλώσεις: Την Καθαρά Δευτέρα διοργανώνεται αποκριάτικη εκδήλωση στο αλσύλλιο Καμπινάρι.
- Αρχιτεκτονική: Η παραδοσιακή μανιάτικη αρχιτεκτονική, με τις πέτρινες κατασκευές και κάποια στοιχεία οχυρώσεων, είναι εμφανής.
- Εκκλησιαστικές παραδόσεις: Οι πολυάριθμοι βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί μαρτυρούν τη βαθιά θρησκευτική παράδοση της περιοχής.
-
Πλάτσα, Δημοτική Ενότητα Λεύκτρου, Δήμος Δυτικής Μάνης, Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας, Περιφέρεια Πελοποννήσου, Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, 240 23, Ελλάδα
