Στην καρδιά της άγριας και επιβλητικής Μάνης, κοντά στο γραφικό χωριό του Αγίου Νικολάου και λίγο βόρεια από το ιστορικό Γύθειο, στέκει σιωπηλά το Κάστρο της Μπαρδουνίας. Σκαρφαλωμένο στην απότομη όχθη του ποταμού Σμήνου, που κάποτε αποτελούσε το φυσικό σύνορο μεταξύ της ελεύθερης Μάνης και της υπόλοιπης Λακωνίας κατά την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας, το κάστρο αυτό αφηγείται ιστορίες αιώνων.
Η αφετηρία της κατασκευής του Κάστρου της Μπαρδουνίας χάνεται στα βάθη του χρόνου, με πιθανές βυζαντινές ρίζες που ανάγονται στον 9ο αιώνα. Στη συνέχεια, η ιστορία του συνδέεται άρρηκτα με τις διαδοχικές κυριαρχίες που σημάδεψαν την Πελοπόννησο. Τον 13ο αιώνα, πέρασε στα χέρια των Φράγκων και αργότερα επέστρεψε υπό βυζαντινό έλεγχο, αποτελώντας μέρος του Δεσποτάτου του Μοριά.
Μια σημαντική περίοδος για το κάστρο ξεκινά το 1460, όταν καταλαμβάνεται από τους Οθωμανούς. Ωστόσο, για ένα σύντομο διάστημα κατά τον Α’ Βενετοτουρκικό πόλεμο (1463-1479), βρέθηκε υπό την επιρροή της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας. Εκείνη την εποχή, υπήρξε οχυρό της ισχυρής οικογένειας των Κλαδά, συμμάχων των Βενετών, γεγονός που σηματοδότησε και την ενίσχυση της αμυντικής του δομής. Η σημερινή μορφή του κάστρου φέρει έντονα τα σημάδια της ενετικής παρουσίας, με μεταγενέστερες προσθήκες και μετατροπές από τους Τούρκους.
Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η Μπαρδουνία και το κάστρο της απέκτησαν μια ιδιαίτερη σημασία. Υπήρξε το κέντρο των Τουρκομπαρδουνιωτών, εξισλαμισμένων Αλβανών που εγκαταστάθηκαν εκεί από τους Οθωμανούς με σκοπό να επιβλέπουν και να ελέγχουν τους ατίθασους Μανιάτες. Παρά την παρουσία τους, το φρόνημα των Μανιατών παρέμενε ακλόνητο.
Η ιστορική σημασία του Κάστρου της Μπαρδουνίας κορυφώνεται με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Υπήρξε το πρώτο κάστρο στην Πελοπόννησο που ελευθερώθηκε από τους επαναστατημένους Έλληνες, σηματοδοτώντας την απαρχή του αγώνα για την ανεξαρτησία στην περιοχή.
Σήμερα, αντικρίζοντας τα ερείπια του Κάστρου της Μπαρδουνίας, ο επισκέπτης μπορεί να διακρίνει την στρατηγική του θέση, με πανοραμική θέα στην εύφορη κοιλάδα του Ευρώτα. Το κάστρο, με το πρόχειρο τετράγωνο σχήμα του, είχε την βόρεια πλευρά του φυσικά προστατευμένη από έναν απότομο γκρεμό. Η κύρια είσοδος βρισκόταν στη δυτική πλευρά, πλαισιωμένη από δύο επιβλητικούς πύργους. Στο εσωτερικό του, υπήρχε ένας κεντρικός οχυρός πύργος, θέσεις για την τοποθέτηση πυροβολικού, απαραίτητες αποθήκες και ακόμη και ένα τζαμί, μαρτυρώντας τις διαφορετικές περιόδους κατοίκησής του.
Παρά την σημερινή ερειπωμένη του κατάσταση, το Κάστρο της Μπαρδουνίας εξακολουθεί να αποτελεί έναν σημαντικό ιστορικό τόπο για τη Μάνη. Τα σιωπηλά του ερείπια ψιθυρίζουν ιστορίες για πολέμους, κυριαρχίες και τον ακατάβλητο αγώνα των ανθρώπων αυτής της σκληρής αλλά πανέμορφης γης για ελευθερία. Μια επίσκεψη στο κάστρο προσφέρει ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο, συνδέοντας τον επισκέπτη με την πλούσια και πολυτάραχη ιστορία της Μάνης.
Περισσότερο φωτογραφικό υλικό εδώ:ΚΑΣΤΡΟ ΜΠΑΡΔΟΥΝΙΑΣ Οι Μανιάτες είναι Παντού
Όμορφη Μάνη
