Στην καρδιά της γραφικής Καρδαμύλης, στην κεντρική πλατεία, βρήκαμε καταφύγιο στο παραδοσιακό καφενείο «Μαΐστρος». Ένα νεοκλασικό κόσμημα με λευκές μαρμάρινες πλάκες στην πρόσοψη και επιβλητικές μπλε αλουμινένιες πόρτες. Στις αναπαυτικές σιδερένιες καρέκλες και τα μαρμάρινα τραπέζια, ο χρόνος φαινόταν να κυλά πιο αργά. Μια μεγάλη ασπρόμαυρη φωτογραφία της παλιάς Καρδαμύλης, με το εμβληματικό νησάκι Μερόπη να δεσπόζει, μας ταξίδεψε σε άλλες εποχές.
Η φιλόξενη κυρία του καφενείου δεν άργησε να μας προσφέρει τον πρωινό μας καφέ. Δίπλα μας, μια παρέα γοητευτικών ηλικιωμένων, βετεράνοι της ζωής και σοφοί γνώστες των μυστικών της Μάνης, απολάμβαναν την ηρεμία του τοπίου. Το απέραντο γαλάζιο του Μεσσηνιακού κόλπου, που συναντούσε το γαλάζιο του ουρανού, και η γλυκιά παρουσία της Μερόπης δημιουργούσαν μια ατμόσφαιρα γαλήνης. Οι συζητήσεις τους απλές και καθημερινές: ο καιρός, το μεσημεριανό φαγητό, το απογευματινό κρασί. Εδώ στην Καρδαμύλη, τα πολιτικά δεν κυριαρχούν στις παρέες των ηλικιωμένων. Έχοντας ζήσει τα δύσκολα χρόνια του πολέμου και του εμφυλίου, τα σημερινά γεγονότα δεν τους πτοούν. «Έχουμε δει τα χειρότερα», έλεγαν με σοφία.
Στην παρέα μας προστέθηκε ο κυρ Αντώνης Μοκέας, ένας γλυκός συνταξιούχος που είχε επιλέξει την Καρδαμύλη ως τόπο κατοικίας. Ευγενικός και καλοντυμένος, με ένα βλέμμα γεμάτο γνώση πίσω από τα κομψά γυαλιά του, μας συνεπήρε με τις ιστορίες του.
Αυτή η ανάρτηση δημοσιεύθηκε στο σάιτ omorfimani.gr το καλοκαίρι του 2016, εκ των υστέρων σε νεότερη επίσκεψη μας μάθαμε μετά λύπης ότι ο Θρυλικός κυρ. Αντώνης δεν ζει πλέον.Αιωνία η μνήμη λοιπόν σε έναν άνθρωπο καλοσυνάτο και πολύ καλό πατριώτη.
«Όταν ετοιμάζονταν να απελευθερώσουν την Καλαμάτα το 1821, όλοι οι οπλαρχηγοί συναντήθηκαν λίγο πιο πάνω, στην Παλιά Καρδαμύλη, στον Πύργο του Μούρτζινου-Τρουπάκη», μας είπε με περηφάνια. «Σε αυτόν τον ιστορικό πύργο καταστρώθηκαν οι τελευταίες λεπτομέρειες για την απελευθέρωση της πόλης».
Στη συνέχεια, ο κυρ Αντώνης μας αποκάλυψε μια άγνωστη πτυχή της ιστορίας, συνδέοντας την μυθική Ωραία Ελένη με τη Μάνη! Μας εξήγησε πως οι Διόσκουροι, Κάστορας και Πολυδεύκης, κατάγονταν από τις Θαλάμες της Μεσσηνίας, όπου λατρεύονταν ιδιαίτερα, όπως μαρτυρεί και ο Παυσανίας. Η ύπαρξη αγαλμάτων τους στο νησάκι Πέφνο, κοντά στον σημερινό Άγιο Δημήτριο, και η αναφορά σε λευκά μυρμήγκια ως θαυμαστή ένδειξη της καταγωγής τους, ενίσχυαν την άποψη αυτή. «Άρα, ως αδελφή τους, γιατί η Ωραία Ελένη να μην έχει καταγωγή από τις Θαλάμες; Να μην είναι μια Μανιατοπούλα;» Η λογική του επιχειρήματος του κυρ Αντώνη μας έκανε να αναρωτηθούμε για την αλήθεια του μύθου.
Αποχαιρετώντας τον ευγενικό κύριο, ο οποίος μας χάρισε ένα ποίημα του αγαπημένου του ποιητή Νικήτα Νηφάκη, δεν μπορούσαμε να μην ρωτήσουμε για έναν άλλο σημαντικό άνθρωπο που έζησε στην Καρδαμύλη: τον παγκοσμίου φήμης περιηγητή και συγγραφέα Πάτρικ Λη Φέρμορ.
«Ο κυρ Μιχάλης, όπως τον ξέραμε όλοι εδώ, ήταν προσιτός, λιτός και καλόκαρδος», μας απάντησε ο κυρ Αντώνης. «Ήταν ο πρώτος που έχτισε σπίτι στο Καλαμίτσι. Σε πολλούς Καρδαμυλιώτες χάριζε τα βιβλία του. Μάλιστα, έχω ένα μαζί μου με την υπογραφή του, πάρτε το!»
Με αυτές τις συγκινητικές κουβέντες αποχαιρετήσαμε τον κυρ Αντώνη, ανανεώνοντας το ραντεβού μας για το μέλλον. Η ώρα είχε περάσει και ο ήλιος φώτιζε πλέον όλη τη Μεσσηνιακή γη. Οι παρέες άρχισαν να αραιώνουν, καθώς πλησίαζε η ώρα του μεσημεριανού φαγητού και της ανάπαυσης.
Και εμείς; Δεν μπορούσαμε παρά να κατευθυνθούμε προς την εμβληματική οικία του Πάτρικ Λη Φέρμορ, του «κυρ Μιχάλη» όπως τον αποκαλούσαν οι ντόπιοι, για το ραντεβού που μας περίμενε από το Μουσείο Μπενάκη…
